Blog

2024-02-29

Wat is HSP?

Waarschijnlijk heb je dit bericht gevonden omdat je op zoek bent naar meer informatie over HSP. Misschien heb je een vermoeden dat je kindje hooggevoelig is, of heeft iemand anders je er op gewezen dat je kindje over deze eigenschap beschikt of weet je het zeker en ben je op zoek naar zoveel mogelijk informatie om je kindje te begrijpen en te begeleiden!

Laten we eerste beginnen met waar de afkorting HSP voor staat. HSP is de afkorting van HoogSensitief Persoon. In het Engels is de beschrijving Highly Sensitief Person.

Andere benamingen zijn ook wel hooggevoeligheid, hoogsensitief, hoog sensitief kind (hsk) of zeer gevoelig persoon. Als je al meerdere artikelen, blogs of boeken heb gelezen over dit onderwerp dan heb je misschien ook benamingen als Hooggevoelig Sterke Wil of High Sensation Seeker(HSS)  voorbij zien komen. Dit zijn “vormen” van hooggevoeligheid. Ik zal grotendeels de benaming HSP of hooggevoelig(heid) gebruiken.

Nu we duidelijk hebben dat er diverse benamingen zijn, maar grotendeels hetzelfde wordt bedoeld. Is het tijd om het te gaan hebben over wat HSP eigenlijk is.  Om daar mee te beginnen verwijs ik eerst naar de definitie van HSP zoals  Elaine Aron hem omschrijft. Elaine Aron is een Amerikaanse klinisch Psycholoog en de grondlegger van hooggevoeligheid.

“Hooggevoeligheid is een aangeboren eigenschap die wordt gekenmerkt door een diepgaande verwerking van prikkels, een gevoeligheid voor subtiele signalen in de omgeving, een neiging tot over stimulatie in situaties met veel prikkels en een intensere beleving van emoties.”

Toen ik zelf ontdekte dat ik hooggevoelig was en mijn zoektocht startte naar informatie om mij zelf beter te begrijpen,  zei deze definitie mij niet zo heel veel. Dus ik zal hem hier iets meer uit elkaar halen. 

Hooggevoeligheid is een deel van jouw karakter, het is een aangeboren eigenschap, net zoals introvert of extravert, zelfvertrouwen, creativiteit, humor, zorgzaam of assertiviteit enzovoort. Iedereen heeft zijn eigen pakket aan kenmerken die samenwerken en die jouw JOU maken. Hooggevoeligheid valt hier dus ook onder. Daarom is hooggevoeligheid bij niemand echt hetzelfde, het werkt tenslotte samen met de rest van jouw karakter.

Een hsp-er kan meer last hebben van prikkels, en hier dus overprikkeld door raken. Bij prikkels kan je denken aan: Fel licht, (sterke) geuren, (harde) geluiden en bepaalde stofjes of labeltjes die kriebelen of vervelen. Maar ook aan emotionele prikkels, die van zichzelf maar ook gevoelens en stemmingen van andere heel goed kunnen aanvoelen. Dan zijn er ook prikkels in de vorm van subtiele details, verandering van iemand zijn gezichtsuitdrukking of kleine verandering die in de omgeving plaatsvindt.  

Alle informatie die het brein binnen gaat, van zowel alle zintuigen horen, zien, ruiken, proeven en voelen maar ook de informatie uit de situatie zelf wordt diepgaander verwerkt.  Dit houdt eigenlijk in dat het van alle kanten bekeken word, geanalyseerd wordt, risico’s ingeschat worden en voors- en tegens worden afgewogen.  Alle informatie wordt grondig verwerkt. Wat houdt de situatie in, wat voel ik, wat voelt een ander, wat heeft de situatie nodig, wat zijn de risico’s en wat gebeurt er überhaupt allemaal.

Een niet HSP-er of buitenstander kan het ook weleens beschrijven als “Je denkt er veel te veel over na” of “Je denkt het helemaal kapot” Mijn persoonlijke favoriet “Je overdenkt het te veel”.  Ja dat klopt een hooggevoelig persoon denkt veel, denkt ook aan veel dingen, weegt alles af, beoordeelt alle informatie en gaat dan pas over op actie. Veel hsp-ers voelen zich hierdoor “anders”.

Misschien kan je begrijpen dat alles opmerken, alles verwerken en over zoveel dingen nadenken behoorlijk vermoeiend kan zijn. Het kan dus zijn dat je al heb gemerkt dat jouw kindje in een bepaalde omgeving sneller overprikkeld raak of dat het na een verjaardagsfeestje echt moe is en een tijdje nodig heb om te herstellen. Hooggevoelige kinderen zijn niet lui of futloos, ze hebben een stuk hebben meer te verwerken en hebben een langere herstelperiode.

In een vervolg blog zal ik dieper in gaan op hoe je HSP eventueel bij je kindje zou kunnen herkennen. Wat zijn de kenmerken, signalen, voor hooggevoeligheid en hoe kan dit bij een kind naar buiten komen.